DOMIN LA PÁR HO ESTÉTIKA
Iha loron ida, hau koko atu hatuur domin
ho estétika iha meza leten maibé ida sempre monu-tuun husi leten. Liuliu domin.
Ah, tanba sa? atu halakon kuriozidade ne’ebé hamoras uluk-fatuk, Hau
hamutuk ho lokraik iha jardín sidade atu refreshing hanoin. Entre hau ho
lokraik iha tan ema ida maibé ikuikus ne’e hau rona nia mak Finálista
Miss Timor Leste iha tinan kotuk liu-ba.
Baihira hau haree ba lokraik ninia matan, iha
loron matan monu husi ne’ebá, ninia abut hamoris hela ai-funan buras jirasÓl no
husi ninia nanál hau rona manu-fuik hananu. Ida ne’e mak natureza naturál
ne’ebé hamout hau ba ninia furak, la iha tan didin-lolon atu hafahe ami. Saida
mak hau haree daudauk iha leten la hanesan ho saida mak hau atu konta ba imi.
Ex Finálista Miss Timor Leste ne’e na’ok hau
nia laran iha primeira vista (pandangan) hamonu hau ba ninia isin furak ne’ebé
nakle’uk bá-mai hanesan estrada subaun. Halo hau la dukur ba ninia furak
(obsession) no se karik, hau mak na’in ba nia! Hau sei rai metin iha mala
osan-mean nia laran (possessive). Hau bilán, bainhira labele mout ba ninia
furak hanesan lokraik iha jardín. Sira hatete katak hau komesa harii
didin-lolon entre hau ho nia, didin-lolon ne’e sira hanaran advantage.
Husi meskita estrada-sorin, hau komesa rona
adzan magrib. Nein lisensa, lokraik husik tia ona hau iha oras ida
liu-ba. Nia husik hau ho dame no hakmatek (art is experience and liberation). Ho
orgullu, hau pinta kokraik ninia oin furak hanesan tuir mai lokraik ninia furak
ne’ebé hakat liu-ba halo hau apresia no mout hamutuk. La iha tan distánsia
entre sujeitu ho objetu (la iha didin-lolon).
Benefisiu husi odamatan jardín ne’ebé kloot
habesik ami fihir, hau nia matan ho menina (Miss Timor Leste) ninia matan sai
ida. Hau nia fuan-laran hanesan tsunami. Hau hakarak fihir ba tempu naruk. Sira
konta mai hau, Ida ne’e mak karakterístika ida husi domin
(egocentric). Domin sempre hanoin rezultadu (advantage). Domin hamosu
didin-lolon entre sujeitu ho objetu, Domin la hanesan ho lokraik iha jardin.
Lokraik ninia furak fÓ estétika ne’ebé livre.
Husi dook ne’ebá, tenda nasi goreng komesa
harii ba kabun sira ne’ebé hamlaha. Hau nia laran komesa taridu ba domin ho
estétika ne’ebé mesamesak iha uma. Hafoin to’o destinu la iha mudansa,
domin sei nafatin husik estétika ho distánsia vertikál. Hau mÓs komprende katak
domin nunka mais pár ho estétika.